انجماد شاخهای از علم کرایوبیولوژی است که به حفظ و نگهداری طولانيمدت سلول در دمای بسيار پایین میپردازد. ذخیره طولانیمدت سلولهای جنسی در نیتروژن مایع یا LN2 (Liquid Nitrogen)، از طریق مهار متابولیسم داخل سلولی انجام میشود. در دمای منفی 196 درجه سانتیگراد، انرژی حرارتی کافی برای واکنشهای شیمیایی در دسترس نیست و همچنین محیط مایعی که برای فرایندهای متابولیک ضروری است، نیز وجود ندارد. در نتیجه هیچ فعالیت بیوشیمیایی انجام نمیشود. جهت کاهش اثرات تخریبی فریز بر سلولها و جلوگیری از مرگ آنها در طی فریز، از ضدیخ استفاده میشود. ضدیخ با خروج آب از سلول و کاهش احتمال تشکیل بلورهای یخ، سبب حفظ ساختار سلول و بافت میشود.
انجماد سلولهای جنسی به دو روش آهسته و شیشهای (سریع) انجام میشود. درروش انجماد آهسته دما بهصورت کنترلشده و آهسته کاهش مییابد. در انجماد شيشهاي، جامـد شـدن سريع از حالت مايع به حالـت شيـشهاي بـا افزايش ويسکوزيته در حين کاهش دما رخ میدهد. انجماد شیشهای به علت ساده بودن، کمهزینه بودن و زمان کوتاه قرارگیری در برابر ضدیخ، بیشتر مورداستفاده قرار میگیرد.
در مرکز ناباروری حضرت مریم (س) فریز جنین و سلولهای جنسی تخمک و اسپرم، با پیشرفتهترین امکانات و تکنیکهای روز دنیا انجام میشود.
فریز موثرترین روش نگهداری طولانیمدت اسپرم است. انجماد زمان را برای سلولهای اسپرم متوقف میکند و نقش مهمي در حفظ باروری دارد.
کاربرد ذخیره نمونه اسپرم در درمان ناباروری:
اسپرم منجمد میتواند تا سالهای سال زنده بماند و در روشهای کمک باروری از آنها استفاده شود.
انجماد تخمک یک فرایند تکمیلی در مراکز ناباروری برای حفظ سلول تخمک برای مدتزمان طولانی در دمای منفی 196 درجه سانتیگراد است.
موارد کاربرد فریز تخمک در ناباروری:
بیمار پس از مشاوره و انجام آزمایشهای لازم، وارد سیکل تحریک تخمکگذاری میشود و تخمکها طی عمل پانکچر جمعآوری میشوند. تخمکها چند ساعت بعد از تخمک کشی فریز میشوند تا در آینده جهت بارداری با روشهای کمک باروری استفاده شوند.
از طریق لقاح مصنوعی ممکن است تعدادی جنین مازاد بر جنینهایی که در همان سیکل درمانی به خانم انتقال دادهشده است، وجود داشته باشند. برای حفظ این جنینها برای مدت طولانی آنها را در شرایط ویژه فریز و نگهداری میکنند.
موارد کاربرد فریز جنین در درمان ناباروری:
مرکز درمان ناباروری حضرت مریم (س) در بهرهگیری از روش انجماد جنین سابقه بسیار درخشانی دارد بهطوریکه اولین نوزاد متولد شده حاصل از روش فریز جنین استان مازندران، در این مرکز بوده است.